Mũi khoan nha khoa

Mũi khoan nha khoa thông thường làm bằng chất liệu tungsten carbide hoặc phủ kim cương dính lên trên thân kim loại, có nhiều hình dạng và độ mịn phụ thuộc vào mục đích sử dụng. Có cả các mũi khoan sứ dùng trong phục hình và chuẩn bị lỗ hàn. Mũi khoan phẫu thuật được làm từ vật liệu tungsten carbide.

Trong trường hợp mũi khoan tungsten carbide, đầu mũi có chứa dao cắt tạo nên hoạt động cắt. Đặc tính cắt của mũi khoan dao động phụ thuộc vào vị trí và góc độ của các lưỡi  cắt. Càng nhiều góc tù sẽ tạo nên góc nghiêng âm, làm tăng thêm độ khỏe và độ bền của mũi khoan. Càng nhiều góc nhọn càng tạo nên góc nghiêng dương, mũi khoan sẽ sắc bén hơn, cắt nhanh hơn nhưng cũng nhanh hỏng hơn. Các đường cắt ngang qua lưỡi cắt được gọi là đường cắt chéo có thể thêm vào làm tăng hiệu quả cắt.

Mũi khoan được thiết kế với các rãnh khía khác nhai và tính chất đặc thù riêng biệt cho chức năng mà nó thực hiện. Mũi khoan tạo hình lỗ hàn hay mũi khoan phẫu thuật có những rãnh (thi thoảng còn được gọi là “răng cưa”) có thể cắt sâu hơn và rộng hơn, tạo nên sức xâm lấn men răng cao hơn với tốc độ và hiệu quả tăng lên. Những mũi khoan này thường hoặc có lưỡi cắt thẳng, hoặc có những đường cắt chéo. Mũi khoan lưỡi cắt thẳng cắt mượt mà nhưng chậm hơn, đặc biệt với các vật liệu cứng; mũi khoan có đường cắt chéo có thể cắt nhanh hơn do không bị đọng mùn. Trong trường hợp mũi khoan phủ kim cương, thân mũi mịn và được phủ bên trên bằng một lớp kim cương phủ loại mịn, trung bình hoặc thô.

Nhiều hình dạng mũi khoan khác nhau được lựa chọn phụ thuộc vào các case lâm sàng cụ thể và theo sở thích của nha sĩ. Các hình dáng bao gồm: tròn, chóp ngược, rãnh xoắn, rãnh thuôn và hình quả lê – mỗi loại có nhiều đường kính và kích cỡ khác nhau.

Các hình dạng khác nhau của mũi khoan tungsten carbide: rãnh phẳng, đầu bằng, cắt chéo – có cùng lực cắt khi dùng tay khoan hơi-tuabin với cùng mức độ torque. Kích thước không ảnh hưởng tới lực cắt. Thêm vào đó, các mũi khoan phục hình đặc biệt được dùng cho các mục đích đặc trưng. Bao gồm: mũi khoan hướng dẫn độ sâu – gồm những đoạn gờ nằm ngang cắt qua  đoạn kim cương của mũi khoan, tạo hướng dẫn độ sâu phải cắt để chuẩn bị cho phục hình cố định; mũi khoan đuôi cắt, sử dụng để láng sàn phía gần và phía xa khi sửa soạn xoang hàn loại II, mũi khoan này giúp giảm nguy cơ ảnh hưởng tới bề mặt của răng kế cận. Mũi khoan đuôi cắt có thể sử dụng để hoàn thiện sàn của xoang hàn loại I và loại II, do đó tránh được sự tiếp xúc giữa bề mặt sàn với thành xoang đã sửa soạn.

14

Mũi khoan hướng dẫn độ sâu và mũi khoan đuôi cắt.

15

Mũi khoan đuôi cắt sửa soạn sàn của xoang I.

Mũi khoan Tungsten carbide hiện tại được thiết kế răng cưa sắc hơn một mũi có đường cắt chéo và có hình dáng lưỡi cắt khác biệt độc đáo. Điều này giúp tạo một mũi khoan cắt vào cấu trúc răng hay vật liệu nha khoa nhanh hơn và không bị kẹt hay dừng trong quá trình cắt. Những mũi khoan cách tân này cắt kim loại, composite, men và amalgam nhanh, hiệu quả và mượt mà, tiết kiệm thời gian và tiền bạc cho nha sĩ. Tác dụng phụ có ích của các thiết kế độc đáo này it kêu lạch cạch và ít rung hơn, làm giảm đau tay và giảm việc bàn tay làm việc quá mức. Trên lâm sàng, bộ mũi khoan MultiPrep là mũi khoan carbide cắt tốt hơn trên cả răng và vật liệu phục hồi. Những mũi khoan này được thiết kế giúp nha khoa phục hồi bớt phức tạp và hiệu quả hơn. Những lợi ích khác từ thiết kế này phải kể đến như: giảm lực lên răng và hỗ trợ cấu trúc mô nha chu và ít ma sát. Do hiệu quả cắt của thiết kế mũi khoan độc đáo này, yêu cầu ít áp lực từ tay bác sĩ để bắt đầu và hoàn thiện mũi cắt; cắt mượt mà và chính xác hơn, làm giảm sinh nhiệt. Mũi khoan cắt chéo mịn là tùy chọn cho tất cả các giai đoạn của nha khoa phục hồi. Theo thiết kế của mũi khoan, đây là mũi khoan hiệu quả và năng suất để cắt amalgam, vật liệu composite, phục hình vàng trực tiếp hoặc gián tiếp hiện thời. Mũi khoan cắt chéo có thể thực hiện nhiều bước, làm giảm thời gian của nha sĩ phải đổi sang mũi khoan khác, tăng hiệu quả cũng như làm giảm tác động vào chuck (mâm cặp) và giảm số lượng mũi khoan phải xử lý tiệt trùng mỗi thủ thuật.

16

Bộ mũi khoan MultiPrep.

Một số case lâm sàng dưới đây minh họa mũi khoan sử dụng cho thủ thuật phục hình xếp từ việc mài mô răng tới lấy bỏ vật liệu nha khoa.

Ca 1: Cắt phục hình cố định

Cắt qua lớp sứ được thực hiện tốt nhất bằng mũi khoan kim cương. Mũi khoan kim cương tối đa hóa độ dài của vùng cắt trong một lần cắt. Sau đó, kim loại được cắt tốt nhất bằng cách sử dụng mũi khoan tungsten carbide. Cuối cùng, lớp sửa soạn bên dưới được hoàn thiện bằng sử dụng mũi khoan trụ.

17

Cắt sứ bằng cách sử dụng mũi khoan kim cương.

18

Cắt hợp kim bằng Multiprep bur.

19

Hợp kim đã được chia cắt.

Ca 2: Gỡ mối hàn amalgam

Amalgam được gỡ nhanh và hiệu quả bằng mũi tungsten carbide. Hiệu suất gỡ amalgam nhanh chóng có thể đạt được bằng cách sử dụng mũi khoan rãnh xoắn, và mũi khoan MultiPrep hình quả lê (332) và mũi cắt chéo (557).

20

Dùng mũi 332.

21

Dùng mũi 557.

Ca 3: Làm sạch lỗ sâu

Mô sâu răng có thể làm sạch  an toàn bằng sử dụng mũi tungsten carbide tròn (cỡ 2,4,6,8) với tốc độ chậm. Sử dụng mũi tungsten carbide tròn ở tốc độ chậm giúp loại bỏ phần nhỏ các mô răng cứng trong khi cũng có thể lấy sạch vùng mô sâu mềm, trong trường hợp những lỗ sâu sâu, làm giảm nguy cơ lộ tủy trong quá trình thao tác. Thay vào đó, mũi khoan sứ tròn có thể sử dụng được. Nếu muốn, sử dụng dung dịch phát hiện sâu răng để chắc chắn các mô sâu hoàn toàn được loại bỏ. Sau khi làm sạch hết mô sâu, sử dụng mũi carbide hoặc mũi kim cương mịn hơn để hoàn tất quá trình sửa soạn xoang. Hai ca bên dưới minh họa cách sử dụng 2 bước: trước hết là mũi khoan rãnh xoắn.

Sử dụng mũi tungsten carbide tròn ở tốc độ chậm giúp loại bỏ phần nhỏ các mô răng cứng trong khi cũng có thể lấy sạch vùng mô sâu mềm.

22

Mũi khoan carbide #330 sử dụng để sửa soạn cho mặt nhai.

23

Mũi khoan tròn #4 lấy mô sâu ở tốc độ chậm.

24

Mũi khoan carbide #557 sửa soạn đường viền theo chiều nhai-lưỡi.

25

Mũi khoan sứ tròn loại bỏ mô sâu ở tốc độ chậm.

Mũi khoan hoàn thiện

Mũi khoan hoàn tất từ tungsten carbide có nhiều đường rãnh gần nhau và nông hơn các mũi sửa soạn ban đầu cho kế quả hoàn tất và đánh bóng vật liệu nha khoa. Có thể sử dụng mũi khoan hoàn thiện kim cương hoặc tungsten carbide để mài composite để tạo sự láng mịn của phục hình trước khi đánh bóng với cốc/đĩa/dung dịch đánh bóng giúp tăng độ mịn và giảm nguy cơ hình thành màng sinh học trên bề mặt composite.

Làm sạch và tiệt khuẩn mũi khoan

Sau khi hoàn thiện thủ thuật trên bệnh nhân, các mũi khoan phải được kiểm tra. Mũi khoan gãy hoặc bị hỏng và bất cứ mũi khoan dùng một lần phải bỏ đi. Sử dụng mũi khoan gãy hoặc hỏng làm quá trình sửa soạn không chính xác, gây chấn thương tới mô cứng của răng, và giảm hiệu quả. Hơn nữa, khi sử dụng tay khoan điện, mũi khoan gãy hoặc học làm giảm hiệu quả cắt và khiến bộ điều khiển bù trừ bằng cách tăng lực, có thể gây nên tình trạng tay khoan quá nóng và làm bỏng niêm mạc miệng của bệnh nhân.

Một khi quyết định mũi khoan có thể tái sử dụng, chúng cần được làm sạch và tiệt trùng. Trước khi tiến hành, người phụ trách phải đeo găng tay. Trước khi rửa, mũi khoan phải được sục trong một hộp chứa nước xà phòng làm chất cặn bận bong ra. Trong trường hợp xử trí mũi khoan kim cương, dung dịch rửa có tính enzym có thể sử dụng để làm chậm quá trình cùn của lớp kim cương trong suốt quá trình tiệt khuẩn. Hệ thống siêu âm cũng giúp làm bong chất cặn bẩn, tạo điều kiện cho mũi khoan được tách biệt so với mũi khác trong khối giữ mũi khoan (bur block) trong suốt quá trình ngâm chìm để tránh hư hỏng. Sau khi sục và/hoặc rửa bằng siêu âm, bất cứ chất cặn bẩn nào còn lưu lại phải được chải sạch khỏi mũi khoan bằng bàn chải thép ko rỉ, và mũi khoan sau đó phải được xả sạch dưới vòi nước chảy. Chà nhẹ thông thường để loại bỏ chất cặn bẩn khỏi mũi khoan cho thấy có hiệu quả khi thực hiện dưới dòng nước chảy hơn chỉ đánh rửa không. Sau khi xả nước, mũi khoan phải được làm khô hoàn toàn bằng cách đặt lên khăn thấm nước và vỗ nhẹ khắp các mặt của mũi khoan.  Trước khi tiệt trùng, làm sạch mũi khoan cũng có thể thực hiện bằng cách sử dụng máy rửa dụng cụ, cho thấy có hiệu quả hơn làm sạch thông thường đối với mũi khoan nhiễm khuẩn, và do đó làm giảm phơi nhiễm giữa chuyên viên nha khoa với các vật nhiễm khuẩn.

Tiệt khuẩn mũi khoan đạt được khi sử dụng nhiệt. Mũi khoan thủ thuật trong miệng được phân loại là dụng cụ nguy hiểm và phải được tiệt khuẩn nhiệt. Mũi khoan thủ thuật ngoài miệng có thể tiếp xúc với mô trong miệng (tất cả các mũi khoan trừ mũi khoan ở xưởng) được phân loại là bán nguy hiểm; do đó cần tiệt khuẩn theo hướng dẫn của CDC. Dung dịch khử khuẩn lạnh không được khuyến cáo cho dụng cụ bán nguy hiểm; hơn nữa, chúng có chứa chất oxy hóa có thể làm yếu các mũi khoan.

Tiệt khuẩn nóng có thể đạt được bằng cách sử dụng lò khô hoặc lò hơi. Tiệt khuẩn khô, mũi khoan cần được xử trí ở nhiệt độ 170oC (340cF) trong vòng 1 giờ. Theo cách này, theo như chỉ dẫn của nhà sản xuất, sẽ không làm ăn mòn hoặc cùn mũi khoan. Nếu sử dụng lò hơi, mũi khoan phải được tiệt trùng ở 121oC (250oF) trong chu kì 20 phút ở áp suất 15psi. Lò hơi sẽ hiệu quả hơn, tuy nhiên sẽ có nguy cơ ăn mòn.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *